Trong thời kỳ băng hà, chỉ trong vài thập kỷ, ảnh hưởng của CO2 khí quyển đến hoàn lưu ở Bắc Đại Tây Dương đã làm tăng nhiệt độ lên đến 10 độ C ở Greenland – như đã được chỉ ra bởi các tính toán khí hậu mới của các nhà nghiên cứu tại Viện Alfred Wegener và Đại học Cardiff. Lần đầu tiên, nghiên cứu của họ đã khẳng định rằng có những tình huống trong lịch sử hành tinh của chúng ta, trong đó nồng độ CO2 tăng dần đã gây ra những thay đổi đột ngột trong hoàn lưu khí hậu ở đại dương ở những điểm “đỉnh điểm”. Những thay đổi đột ngột này, được gọi là sự kiện Dansgaard-Oeschger, đã được quan sát thấy trong các lõi đá thu được ở Greenland. Các kết quả nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Nature Geoscience.
Các thời kỳ băng giá trước đây được đặc trưng bởi một số thay đổi khí hậu đột ngột ở các vĩ độ cao của bán cầu Bắc. Tuy nhiên, nguyên nhân của những hiện tượng quá khứ này vẫn còn chưa rõ ràng. Trong một nỗ lực nhằm nắm bắt vai trò của CO2 trong bối cảnh này, các nhà khoa học thuộc Viện Alfred Wegener, Trung tâm nghiên cứu vùng cực và Hàng hải Helmholtz (AWI) gần đây đã tiến hành một loạt các thí nghiệm sử dụng mô hình kết hợp khí hậu – biển đại dương.
Xu Zhang giải thích: “Với nghiên cứu này, lần đầu tiên, chúng tôi đã chứng minh CO2 tăng dần đã gây ra sự nóng lên nhanh chóng như thế nào”. Sự gia tăng nhiệt độ này là kết quả của sự tương tác giữa các dòng hải lưu và khí quyển mà các nhà khoa học sử dụng mô hình khí hậu để khám phá. Theo phát hiện của họ, lượng khí CO2 gia tăng sẽ làm tăng thâm hụt thương mại ở Trung Mỹ, vì phía đông Thái Bình Dương đang ấm hơn Tây Đại Tây Dương. Điều này làm tăng độ ẩm vận chuyển từ Đại Tây Dương, sự gia tăng độ mặn và mật độ của nước mặt. Cuối cùng, những thay đổi này dẫn đến một khuếch đại đột ngột của hoàn lưu ngược quy mô lớn ở Đại Tây Dương. Zhang cho biết: “Mô phỏng của chúng tôi chỉ ra rằng ngay cả những thay đổi nhỏ về nồng độ CO2 cũng đủ để thay đổi mô hình tuần hoàn, điều này có thể kết thúc khi nhiệt độ tăng đột ngột.
Hơn nữa, kết quả nghiên cứu này cho thấy nồng độ CO2 tăng là nguyên nhân chính dẫn đến dòng chảy của đại dương thay đổi trong giai đoạn chuyển tiếp giữa thời kỳ băng giá và xuyên địa chấn. Theo nhà nghiên cứu khí hậu Gerrit Lohmann giải thích: “Chúng ta không thể nói chắc chắn liệu mức CO2 tăng cao sẽ tạo ra những hiệu ứng tương tự trong tương lai vì điều kiện ngày nay khác với những gì trong thời kỳ băng giá. Đã có những thay đổi khí hậu đột ngột trong quá khứ của Trái Đất là kết quả của sự tập trung nồng độ CO2 liên tục tăng lên “.
Nguồn: Xu Zhang, Gregor Knorr, Gerrit Lohmann, Stephen Barker. Abrupt North Atlantic circulation changes in response to gradual CO2 forcing in a glacial climate state. Nature Geoscience, 2017.
Leave a Reply