Bên cạnh những loại bơm thông thường, bơm cao áp, bạn đã bao giờ nghe đến bơm định lượng chưa? Đây có thể được coi là một loại bơm khá đặc biệt và được ứng dụng rất nhiều trong sản xuất ở nhiều lĩnh vực khác nhau.
Bơm định lượng là gì?
Bơm định lượng là một loại máy bơm có thể tích lưu lượng nhỏ. Bơm được thiết kế để bơm hóa chất, hoặc bất kỳ chất lỏng nào vào trong nước với một tốc độ chính xác nhờ bơm tự động hoặc có thể vận hành bằng tay trong một số trường hợp.
Bơm định lượng thường được dùng để bơm chất lỏng, những chất có độ ăn mòn cao như acid hay kiềm, những chất sệt, có độ nhớt cao, những chất có nhiệt độ cao…
Bơm định lượng có thiết kế khá nhỏ, chúng hoạt động nhờ một động cơ điện hoặc bộ truyền động không khí và được kiểm soát bằng hệ thống điều khiển bên ngoài như điều khiển thay đổi tốc độ dòng chảy, chức năng bật/tắt, các cảnh báo trong quá trình hoạt động…
Máy bơm định lượng không chỉ được sử dụng trong công nghệ xử lý nước thải, chúng còn được sử dụng trong nông nghiệp, công nghiệp, y dược…
Cấu tạo chung của bơm định lượng
Trên thị trường hiện nay, bơm định lượng được chia làm 4 loại chính:
– Bơm định lượng kiểu Piston
– Bơm định lượng thủy lực
– Bơm định lượng màng
– Bơm định lượng điện tử
Mỗi loại bơm có những cơ chế, cách hoạt động khác nhau, thiết kế cấu tạo khác nhau, nhưng cấu tạo bơm định lượng có một số điểm chung sau:
1. Thùng chứa hóa chất
2. Van một chiều: Thường được đặt ở đầu hút và đầu đẩy của bơm
3. Thân bơm/ Buồng bơm: Tùy thuộc vào nhiều yếu tố: nhà sản xuất, loại bơm…mà chúng có thể khác nhau về kích thước, vật liệu chế tạo. Nhưng nhìn chung, thân bơm/buồng bơm thường được chế tạo bằng những loại nhựa có khả nắng chống được ăn mòn của hóa chất như PVC, PE., cao su hoặc thép không gỉ. Thân bơm được gắn với:
o Đầu hút
o Đường ống định lượng
o Đầu đẩy
o Một số bộ phận khác tùy theo từng loại bơm như: piston, màng bơm, bộ phận cảm biến lưu lượng…
4. Dây dẫn: thường là những ống nhựa PVC hoặc PE, nếu bơm hóa chất có nhiệt độ cao hoặc bơm với áp suất cao, dây dẫn có thể được làm bằng thép không gỉ
5. Máy phun: đẩy hóa chất ra ngoài. Tại đây có thiết kế một van một chiều cho phép hóa chất đi ra. Tại đầu phun có thể có thêm vòi phun để đưa hóa chất vào giữ dòng chảy tránh ăn mòn đường ống nếu phun ngay bên ngoài rìa sát đường ống.
6. Hệ thống điều khiển: Mục đích để đảm bảo định lượng chính xác, có thể bật/tắt đúng thời điểm cụ thể. Nó có thể là hệ thống điều khieernt rung tâm tự động hoặc điều khiển bằng tay
Nguyên tắc hoạt động của bơm định lượng
Bơm định lượng hoạt động theo nguyên lý đơn giản bao gồm 4 quy trình:
1. Quy trình tự mồi bơm hóa chất
Đây là quy trình đầu tiên được thực hiện. Trong quy trình này hóa chất được đẩy vào buồng bơm mồi cho đến khi đầy, và có thể được bổ sung trong suốt quá trình bơm hoạt động.
2. Quy trình hút
Khi động cơ hoạt động, quá trình hút hóa chất được thực hiện. van một chiều mở, hóa chất được hút vào buồng bơm. Sau khi hóa chất vào đầy buồng bơm, van một chiều tự động đóng lại.
3. Quy trình đẩy
Ngay sau khi van một chiều ở đường hút đóng lại, hóa chất được đến đường ra, van một chiều mở, hóa chất được đẩy ra bên ngoài.
4. Quy trình điều chỉnh lưu lượng bơm
Việc điều chỉnh lưu lượng bơm có thể được thực hiện thủ công hoặc tự động tùy theo từng loại bơm khác nhau
Bơm định lượng dùng để làm gì?
Bơm định lượng được ứng dụng rất rộng rãi trong nhiều ngành sản xuất khác nhau, từ xử lý nước, nông nghiệp, công nghiệp, chế tạo, chế biến, khai thác mở và cả trong y tế.
Bơm được thiết kế để bơm chính xác một lượng sản phẩm (thường là hóa chất) vào trong dòng nước hoặc chất lỏng để thực hiện một phản ứng hóa học hay vật lý. Ví dụ như thêm clo vào trong nước để diệt khuẩn, thêm acid vàu dung dịch để điều chỉnh pH, hoặc dùng để kết tủa những chất rắn có trong chất lỏng, tạo điều kiện thuận lợi để có thể loại bỏ chúng….Chính điều này giúp ổn định trong sản xuất, ổn định được chất lượng sản phẩm.
Mỗi loại bơm định lượng khác nhau sẽ được ứng dụng sử dụng trong những lĩnh vực khác nhau.
1. Bơm định lượng piston
Đây có thể được coi là loại bơm cổ điển nhất, hoạt động mạnh mẽ nhết. Trong thực tế, thường sử dụng bơm piston khi:
– Hệ thống có yêu cầu áp lực cao
– Chất cần bơm không phải là chất mài mòn hay hợp chất chứa cặn rắn để không mài mòn, phá hủy gioăng piston
– Yêu cầu chống rò rỉ không quá khắt khe
2. Bơm định lượng thủy lực
Chọn loại bơm này trong các trường hợp như:
– Hệ thống có yêu cầu áp lực cao
– Chất cần bơm là những hợp chất mài mòn, có chứa cặn rắn lơ lửng, là những độc chất
– Có yêu cầu cao về việc chống rò rỉ hoặc chống lọt khí
3. Bơm định lượng màng
Thường sử dụng bơm định lượng màng khi cần xác định chính xác lượng chất lỏng cần cung cấp, chính vì vậy chúng hay được sử dụng trong các phòng thí nghiệm, trong sản xuất hóa chất, dùng trong y tế. Ngoài ra, chúng còn được sử dụng để bơm chất lỏng, bơm bùn hay nước thải, dùng trong một số ngành công nghiệp dầu hí, hóa họ, hàng hải, sản xuất giấy…
4. Một số loại bơm định lượng khác
Có thể kể đến như: bơm định lượng bằng tay, bơm định lượng điện tử, điều khiển tự động….Các loại bơm này được dùng để: xử lý bùn vô cơ, bùn hóa chất công nghiệp, bùn cho ngành công nghệ thực phẩm…
Leave a Reply